29 Eylül 2013 Pazar

Tif ve Tondu, Şok Dönüyor




Tif ve Tondu,
Şok Dönüyor
(Le Retour de Choc)
Kitap 05 / Dupuis / 1958
Çizen; Will, Senaryo; Rosy
Türkçe çeviri ve düzenleme; SToktan


Kahramanlarımız Côte'da (muhtemelen d'azur) tatil keyfi sürerken bir davet alırlar ve 'macera başlar'. (Tam uyduruk 'TV'de sinema' tanıtım yazısı gibi oldu :))

Geçen hikâyemizde kıl payı elimizden kaçan Bay Şok, bütün çetesini kaybetmiş, yenilmiş ama pes etmemiştir, kitabın adından da anlaşıldığı gibi.

Daha önce Türkçede hiç yeralmadığını zannettiğim ve yine zevkle çevirdiğim bu sayıyı umarım siz de zevkle okursunuz.
* İçerikle ilgili iki not:
Ben yeni öğrendim; Gemilerin denize indirilişi sırasında yapılan törenlerde eksik olmayan şampanya patlatma ritüelinin, geminin 'vaftiz edilmesi' anlamına geldiğini biliyor muydunuz? (fr. baptême, ing. christening = vaftiz)
bkz. sağda; bir arkaik ritüel →

Hikâyede 'Hydroglisseur' olarak geçen kızaklı tekne ile ilgili biraz karıştırdığımda, adlandırma ile ilgili bir sıkıntıya rastladım. Değişik kaynaklarda bu tekneler 'hidrofoil' ve 'hydroplane' olarak adlandırılmış. Ben bizde de kabul gördüğünü düşündüğüm 'hidrofoil'i kullanmayı tercih ettim.
bkz. sağda; ultra-postmodern bir hidrofoil

18 Eylül 2013 Çarşamba

Torpedo 1936 - Küçük düşman yoktur...
Abuli & Toth

"No hay enemigo pequeño; lo sé desde aquel día" 
(Küçük düşman  yoktur, bunu artık biliyorum.)
Çizen: Alex Toth
Yazan: Enrique Sánchez Abuli

Epey önce ilk '4 Çizer 4 Öykü' içeriğinde çevirip paylaşmış olduğum, Alex Toth çizimi Torpedo'nun başlangıç hikâyesinin renkli versiyonunu hatırlarsınız (Hatırlamayan dergiye soldaki listeden erişebilir). Sánchez Abuli bu diziye Toth ile yola çıkmış fakat ikinci bölümden sonra 'anlayış farklılıkları' bahanesiyle Toth işi bırakmıştı. Devamı Bernet ile, hem de uzun soluklu bir süreçte gelmişti.

Yine hatırlayacaksınız; Alex Toth Jack Lemmon'un ünlü filmi 'Karınızı Nasıl Öldürürsünüz?' de de 'dublör çizerlik' pozisyonundan benzer bir biçimde sıyrılmıştı. O başlıkta Geof Darrow'un olaydan söz ederken "Toth'un bu tarz davranışlarının (kendi bacağına kurşun sıkmak türünden) ilk olmadığını" söylediğini yazmıştım. Evet... bu da bir diğeri.

'Küçük düşman  yoktur...' Toth'un işte bu ikinci ve son Torpedo işi.


Dizinin yayın kronolojisinden kısaca söz edersek; farklı dillerde ilk piyasaya girişleri,
İspanya'da; 'Creepy Toutain Editor' kapsamında, 1982'de,
Fransa'da; 'L'Echo des Savanes' kapsamında, 1983'de
A.B.D.'de; 'Catalan Communications' tarafından, 1984'de olmuş.

Bu ilk basım diziler tamamen orijinal İspanyol çizim ve metinden yola çıkılarak gerçekleştirilmiş. Ben ise  bu ilk iki hikâyenin çevirisi için, Amerikan 'Echo of Futurepast' kapsamında, 1985'de yayınlanan renkli ve de geliştirilmiş metin ve tekrar düzenlenmiş balon stiline sahip 'revizyonlu versiyonu' seçtim daha tatmin edici bulmam nedeniyle.

12 Eylül 2013 Perşembe

Hayaletler ve Harabeler

Ben Catmull
Fantagraphics 2013

"Eski, unutulmuş tekinsiz evler, onların tuhaf hikâyeleri ve onları ziyaret edebilecek kadar cesur olanların deneyimlerine, Hayaletler ve Harabeler'e hoş geldiniz. Bu kitabı medeniyetten uzak bir yerde geceyarısı karanlıkta, tercihen bir elektrik kesintisi sırasında okumanız önemle tavsiye olunur."

Kim iyi bir hayalet hikâyesi sevmez ki? Evet, geçenlerde Fantagraphics'in yayınladığı, tatlı bir mizah anlayışıyla örülmüş naif anlatımı yanı sıra ilgi çekici illüstrasyonlarıyla da dikkat çeken bu eseri Türkçeleştirdiğim küçük bir alıntıyla örnekleyeyim istedim.


Grafiklerin dikkat çekiciliği güzelliklerinin yanısıra, kullanılan farklı teknikten de kaynaklanıyor. En azından benim bilmediğim bir teknik. Masonit üzerine scratchboard işlemesi... Biraz gravürü andırıyor. Tekniğin sanatçı Andrew John Mullen tarafından bir uygulamasını da nette buldum (pek çok diğer örnekle birlikte), bir bakın o da ilginizi çekecektir sanırım.

1 Eylül 2013 Pazar

Pardon Paul, pardon Alfred

Gabby arkadaşım, Alfred Hitchcock'un 'North by Northwest' filminin en unutulmaz sahnesi ile yapılan afiş 'melezlemesi',  'Tenten Grant' başlığına gönderdiği mesajla, yine aynı filmin aynı sahnesiyle yapılan nefis bir animasyon 'melezlemesi' örneği ile katkıda bulunmuş. Başlık da kendisinden...

Daha evvel Heavy Metal'de yayınlanmış 'Bus' serisinden örneklediğim (Otobüs I, Otobüs II), sürreel işleriyle tanınan Paul Kirchner'in aynı adlı kitabının 2012'de yeniden basımını yapan Tanibis'in hazırladığı bir çalışma, zarif bir saygı duruş daha... Görmelere seza;


Le bus aux trousses from Tanibis on Vimeo.